Ruch psychoonkologicznny, który obecnie stanowi subspecjalizację w medycynie, narodził się mniej więcej w latach 70. ubiegłego wieku. Zaczęto wówczas zwracać uwagę na psychosomatykę i somatopsychologię – czyli generalnie, wpływ psychiki na zachorowania i chorób na psychikę. Tym samym i od tamtej pory, zaczęło wzrastać znaczenie pomocy psychologicznej udzielanej chorym.
Psychoonkologia rozwinęła się szczególnie w tym względzie, a metoda Simontona jest do dzisiaj jedyną, która jest stosowana już od ponad 50 lat, a w Polsce przeżywa swój renesans.
Znaczenie metody Simontona w psychoonkologii
Metoda Simontona na stałe weszła w zakres podstawowych metod stosowanych we wspomaganiu leczenia osób cierpiących na nowotwory złośliwe. Zwrotnie wspomaga ona wszystkie cele psychoonkologii, a należą do nich:
- działania z zakresu profilaktyki przeciwnowotworowej,
- wspieranie chorych i ich najbliższych,
- oraz edukowanie osób pomagających i pracujących z chorymi (może przeciwdziałać wypaleniu zawodowemu).
Terapia w psychoonkologii dobierana jest przez psychologa zgodnie z dodatkowym przeszkoleniem. Stosuje się w niej najczęściej trzy formy: metodę Simontona, psychoterapię poznawczo-behawioralną oraz terapię systemową. Należy jednak zaznaczyć, iż spośród wymienionych jedynie metoda simontonowska została stworzona wyłącznie z myślą o chorych na nowotwory złośliwe i stąd też jest obecnie jedyną formą pomocy ściśle ukierunkowaną na ten cel.
Holistyczny charakter terapii simontonowskiej
Terapia simontonowska obejmuje wszystkie te obszary, do których nie dociera konwencjonalna medycyna, a które są istotne we wspomaganiu leczenia oraz powrocie do zdrowia. Mniej więcej od czasu powstania opisywanej tu metody, zaczęto brać pod uwagę stan psychiczny Pacjentów, jego związek z powstawaniem chorób i zwrotne konsekwencje ciężkiego stanu somatycznego na psychikę.
Dzisiaj już nie ma wątpliwości, iż zły stan psychiczny na czele z depresją i innymi formami cierpienia, zarówno przyczynia się do powstania chorób, jak i znacząco osłabia układ immunologiczny chorych, przez co leczenie bywa nawet zupełnie nieskuteczne.
Siła oddziaływania
Bezdyskusyjna obecnie istotność tego stanu rzeczy znajduje silne odzwierciedlenie właśnie w terapii Simontona, która obejmuje człowieka całościowo i wpływa na szereg istotnych z punktu widzenia skutecznego leczenia sfer, a są to głównie:
- funkcje poznawcze – o decydującym znaczeniu w terapii, gdyż bazuje ona przede wszystkim na zmianie niewłaściwych postaw i schematów w myśleniu; aczkolwiek terapia ma również pragmatyczny charakter i obecne są w niej elementy psychoedukacji, tj. uczenia: radzenia sobie w nowej sytuacji, np. po amputacji (przy niepewnych rokowaniach i zagrożeniu przerzutami), działań prozdrowotnych, a także rozwiązywania aktualnych, wynikających z choroby problemów;
- zachowanie – a szczególnie dbanie, by Pacjent nie „zapadł” się w rezygnacji i dbał o relaks, samopoczucie, odpoczynek, poprzez różnego rodzaju działania, łącznie na przykład i m.in. z realizowaniem pasji czy marzeń;
- sfera duchowa – jako że choroba nowotworowa konfrontuje z myślami o śmierci, rodzi poczucie krzywdy, braku wiary, poczucie braku sensu działania itd., terapia zmierza ku nadaniu sensu oraz odnalezieniu lub przywróceniu chęci życia i wiary w wyleczenie (nadziei);
- wsparcie społeczne – gdyż w psychologii wiadomo, że osoba osamotniona w chorobie trudniej ją znosi i rzadziej dochodzi do zdrowia; stąd też część działań ukierunkowanych jest na bliskie osoby Pacjenta, a także biorą one udział w terapii indywidualnej; w przypadku braku bliskich interwencja polega na budowaniu sieci wsparcia;
- aktywność fizyczna – mająca niebagatelne znaczenie dla zdrowienia;
- i oczywiście stan emocjonalny – ze szczególnym zwróceniem uwagi na unikanie stresu oraz radzeniem sobie ze wszelkimi trudnymi emocjami.
Całościowe spojrzenie na Pacjenta prowadzi do wykształcenia w nim wielu pozytywnych nawyków oraz utrzymania i wzmacniania prowadzenia „normalnego życia”, co nomen omen stanowi walkę z chorobą i jest formą jej przeciwstawianie się.
Istota metody Simontona
Podsumowując, terapia Simontona jest oddziaływaniem psychologicznym na emocje Pacjenta poprzez wpływanie na jego sposób myślenia o chorobie.
Terapia metodą Simontona:
- redukuje poczucie beznadziejności i bezradności,
- rodzi wiarę w wyleczenie,
- pozwala funkcjonować tak jak przed zachorowaniem,
- pozwala uporać się z lękami rodzącymi się na skutek myślenia o chorobie,
- oraz ma za zadanie wzmocnić układ odpornościowy chorego.
W gabinecie psychoterapii i hipnozy MyLife w Rzeszowie cele te są nadrzędnie realizowane, a z doświadczenia praktycznego wynika, że terapia Simontona jest wskazana na każdym etapie leczenia i zaawansowania choroby.