Fobia prosta (specyficzna) natomiast zazwyczaj tworzy się z udziałem tzw. mechanizmu warunkowania – tj. nierzadko jednorazowej sytuacji, która wyzwoliła trwały lęk przed jej ponownym wystąpieniem. Może to być np. pogryzienie przez psa czego skutkiem jest utrwalony i paniczny lęk przed tymi zwierzętami.
Leczenie fobii
Założeniem leżącym u podstaw leczenia fobii jest sprawdzona już hipoteza mówiąca o tym, iż lęk przed określonym przedmiotem jest wyuczony.
Obawy zazwyczaj przecież dotyczą przedmiotu w rzeczywistości niezagrażającego, a lęk sam w sobie i z definicji, w przeciwieństwie do strachu, polega na obawach przed przedmiotem słabo znanym, a nawet wyobrażonym – istnieje przy tym nawet lęk przed lękiem. Wobec tego wyuczenia, podstawową metodą leczenia fobii jest – oduczenie.
W praktyce stosowane są cztery metody terapii behawioralnej:
Metoda ta jest szczególnie skuteczna w leczeniu fobii u ofiar wypadków komunikacyjnych, które od czasu odniesionych urazów panicznie boją się jazdy samochodem.
Cele wszystkich terapii behawioralnych są jednakowe.
Poprzez konfrontację z obiektem wzbudzającym lęk osoba z fobią ma się przekonać, że w rzeczywistości w żadnym stopniu jej on nie zagraża.
Fobia społeczna i jej leczenie
Leczenie fobii społecznej przebiega w podobny sposób, lecz pacjent w trakcie terapii rzadziej podlega ekspozycji na lękotwórczy bodziec. Przepracowuje się ponadto dawne doświadczenia. Poddaje się analizie sposób myślenia, emocje, oczekiwania wobec siebie i innych. W końcu planuje się zadania konfrontujące z obiektem lęku najczęściej w sposób wystopniowany, a następnie omawia się przebieg ich wykonania i towarzyszące temu emocje.
Leczenie fobii społecznej może mieć w przeciwieństwie do fobii prostej charakter długotrwały, aczkolwiek zależy to od indywidualnych uwarunkowań. Prowadzi ono jednak do redukcji lęku przed aktywnością społeczną, prowadzeniem rozmów, poznawaniem nowych ludzi, inicjowaniem kontaktu interpersonalnego, a także wystąpieniami publicznymi. Przy istnieniu dużych zasobów wewnętrznych, nieskomplikowanej etiologii lęku, a także braku zaburzeń współistniejących, leczenie fobii społecznej zazwyczaj zakończone jest powodzeniem.